tirsi balığı

Bu yüzden üremeye hazır erkekler dişilerden küçüktür.

Tirsi balığı Clupeidae familyasındandır. Azami boyu 50 cm. olan dişli tirsi İrlanda'dan Akdeniz'e kadar olan bölgede yaygın olup Alosa finda bilimsel adıyla tanımlanır. Boyu 70 cm.'ye ulaşam büyük tirsi ise Kuzeyde Norveç'ten başlayan ve akdeniz'den geçerek. Karadeniz'e kadra uzanan bölgede bulunur. Billimsel adı Alosa alosa'dır. Tirsi balıkları denizlerin ılıman ve az soğuk bölgelerinin nehir ağızlarına yakın sahalarında yaşarlar. Orta sularda büyük sürüler halinde gezerler. Sürüdeki balıklar eşit aralılarla ve aynı hızla, adeta askeri bir düzenle ilerlerler. Gövdesinin yan tarafından yassı olan tirsi balığı elips şeklindedir ve ringaya benzer. Yandan bakıldığında gövdesi yüksektir. Kafası ve gövdesi biraz irice, agzı ufaktır. Büyük tirsinin çenelerinde diş yoktur. Üst çenesi orta çizgide girintili, alt çene ileriye doğru çıkıntılıdır. Solungaç kapaklarında etrafa ışın gibi yayılan hafifçe kabarık çizgiler görülür. Sırtı koyu mavi ve yeşilimtrak ve, yanları gümüşümsü, karnı ise beyazdır. Dişli tirsinin her iki yanında yedi-sekiz adet siyahımsı benek görülür. Yanal çizgi çok belirgin değildir. Büyük tirside ise ancak bir tek benek olabilir. Boylarının dışında bu iki türü birbirinden ayıran diğer bir unsur da solungaç yanındaki yapraklarıdır. Büyük tirside sekseyüz yirmi, dişlide ise kırk-altmış adet yaprak bulunur. Tirsinin bir tek sırt sırt yüzgeçi vardır. Anüs yüzgeci iyice geride, kuyruğunun 6yakınındadır. Karın ve gögüs yüzgeçleri küçük, kuyruk yüzgeçi çatal biçinmidedir. Gövdesi derisine iyice intibak etmemiş ufak, gümüşümsü pullarla kaplıdır. Tirsi planktonları ayırmasını sağlar. Solungaç yaprakları suyu tülbentten geçirircesine süzer. tirsi kopedod ve kabla lavrası gibi büyük planktonları yer. Küçük balıkları da kolayca kapar. Solungaç yaprakları daha ince olan büyük tirsi daha çok kabukla beslenir. Tirsi balıklaarının üreme mevsimi ilkbahardır. Bu mevsimde sürüler halinde toplanır ve yumurta dökmek için nehirlere girerler. Büyük tirsi nehirlerde dişliden daha yukarılara çıkar. Dişi tirsi ise gelgit sınırının hemen yukarısında yumurta dökmeyi tercih eder. Üreme yerlerine önce erkekler varır Erkek iki-üç yaşında, dişi ise dört-beş yaşlarında erginleşir.  Yumurtalar dişiler tarafından bırakıldıktan sona dibe çöker. Dört-sekiz gün sonra çatlar ve yavrular kısa bir zöamanda büyüyerek nehirden aşağı inerler. Büyük tirsi yavrusunun boyu 1,25 santimetreden 13,75 santime çıkar. Tirsiler altı-yedi yıllık bir ömre sahiptirler. Kılçıklı olmasına göre tirsi çok lezzetli bir balıktır. Izgarası nefis olur. Ayrıca tuzlanır veya tütsülü olarakta yenir. Iğrıp, manyat, gırgır, fanyalı ve sade ağlarda yakalandığı gibi çapari ilede avlanır. Bu çaparide olta 0.05 - 0.60 beden 0.40 - 0.50, 15 veya 20 adet olan köstekler ise 0.35 - 0,04 numara misinadan olmalıdır. İğneler uskumru çaparisindekli kadar iri, tüyler uzun, beyaz ve kırçıllıdır.