YELKENLİ GEZİ TEKNENİZE HALAT DOLANIRSA YAPMANIZ GEREKENLER

Şu ana kadar başınıza gelmemiş olsa bile, bir gün bir balıkçı ağına veya ucuna şamandıra bağlı bir halata tekneniz dolanabilir. Bu durumda yapmanız gerekenler hakkında bazı tavsiyelerim olacak. Umarım böyle bir sorunla hiç karşılaşmazsınız.

    Özellikle kıyıya yakın seyirlerde, denizin ortasında bir bidona veya şamandıraya bağlı bir halat görürseniz, mümkün olduğu kadar uzaktan geçmeye çalışın. Muhtemelen denize bırakılmış bir balıkçı ağı veya tonoz ve ucuna bağlı bir şamandıra ile karşılaşmışsınız demektir. Seyir halindeyken bunu farketmediyseniz ve teknenizin salmasının veya dümen palasının bu halata takıldığını farkettiyseniz, refleks olarak yapacağınız ilk iş, derhal vitesinizi boşa almak olmalıdır.

    Teknenizin motoru boştayken, ilerleyen teknenize takılmış olarak sizinle gelen şamandırayı izleyin, eğer bir süre sonra serbest kalırsa, şamandıra teknenizin kıç tarafına geçmişse ve sizden uzaklaşıyorsa, kurtuldunuz demektir. Eğer şamandıra teknenizle birlikte geliyorsa, tekneniz şamandıraya bağlı halata takılmış demektir. Tekneniz bu V şeklindeki halatın tam ortasından geçtiği için bir tarafta şamandıra, diğer tarafta bağlı olduğu ağ veya tonoz olacaktır. Bu durumda kakıçla şamandırayı yukarı çekip, bıçakla şamadırayı kesin. V şeklindeki salmanıza veya dümen palanıza takılmış halatı gözleyin, eğer tekneniz halattan tam olarak kurtulmamışsa, şamandıranın olmadığı ağ veya tonozun bağlı olduğu diğer taraftan kakıçla halatı yukarı çekip, kestiğiniz halat ucunu diğer taraftan yukarı çekmeye çalışın. Eğer halatı tamamen çekebildiyseniz kurtuldunuz demektir. Eğer çekemediyseniz, halat ya dümen palasına veya pervaneye takılmış demektir. Eğer şamandırayı zamanında görüp, vitesi boşa almadıysanız, halatın  pervaneye dolanmış olma ihtimali olabilir. Halatı biraz boşlayıp, 2 sn kadar pervaneyi tornistan yaparak ters yönde çalıştırın ve halatı yine çekmeye çalışın. Pervaneye dolanmış bir halat varken, motorunuzu viteste olacak şekilde uzun süreli olarak sakın çalıştırmayın; şanzımanınızı dağıtabilir, ciddi arızalara neden olabilirsiniz.  Yine başaramadıysanız, yapacağınız tek şey kalıyor, denize girip, bıçak ile pervaneye dolanan halatı kesmek. Bu işi de en emniyetli şekilde yapmak için bazı önlemler almanız gerekiyor. Pervanenize dolanan halat sorununu yaşadığınız yer tam deniz trafiğinin olduğu bir bölgedeyse, üzerinize gelme ihtimali olan bir veya bir kaç gemi veya tekne varsa, telsizle 16. kanaldan motorunuzun çalışmadığını, yelken seyri yapmak zorunda olduğunuzu bildirin ve halatı diğer ucundan da kestikten sonra, yelkeninizi açarak, en yakın emniyetli demirleme veya halatı kesebileceğiniz müsait bir bölgeye ulaşmaya çalışın. Eğer pervanenize halatın dolandığı yer deniz trafiğinin olmadığı bir bölgede ise, denizde akıntı yoksa, şiddetli rüzgar yoksa, varsa platformu ve merdiveni indirerek, denize girip, pervanenize dolanan halatı kesin. Emniyet önlemi olarak mutlaka bir ucu teknenize bağlanmış olan bir halatı belinize bağlayın ve teknedeki bir kişinin sizi izlemesini isteyin. Denizin bazı bölümlerinde ciddi dip akıntıları olabilir veya rüzgarın etkisi ile tekneniz sizden uzaklaşabilir. Denize indiğinizde mutlaka motorlarınız boşta da olsa, çalışmıyor olmalıdır. Siz denizdeyken teknedeki birisi yanlışlıkla vites kolu ile oynarsa ve pervane siz halatı kesmeye çalışırken dönmeye başlarsa, ciddi olarak yaralanabilirsiniz. En ideali, sakin koylardan birine yelken seyri ile gelmeniz, teknenizi alarga olacak şekilde demirlemeniz ve pervanenize dolanan halatı kesmenizdir. Motoru çalıştıramadığınız için teknenizi rüzgara doğru döndürme ve ana yelkeni açma problemi yaşamamanız için teknenizi geniş apaz olarak sadece cenovanızı kullanarak da kullanabilirsiniz. Eğer yeterince ustalaşmışsanız, ana yelkeninizi kısmi olarak açtıktan sonra, rüzgarı tam teknenin baş kısmından alacak konuma getirip, ana yelkeninizi de açabilirsiniz.

    Bu gibi durumlar için deniz gözlüğü ve şnorkelinizi, bıçağınızı teknenizde bulundurmanızı öneririm. Eğer soğuk havada yelken seyri yapıyorsanız, hiç kullanmasanız bile, önlem olarak teknenizde bir balık adam kıyafeti bulundurmanız da faydalı olacaktır.

    Eğer deniz çok soğuksa veya derine dalarak halatı kesme imkanınız yoksa, pervanenize dolanan halatı kakıçla yukarı çekip, her iki ucundan da kestikten sonra, yelkenle en yakınınızdaki veya bağlı olduğunuz marinaya/balıkçı barınağına ulaşıp, yaklaştığınızda görevlilerden sizi limana yedeklerinde çekmeleri için yardım isteyebilirsiniz. Marinalarda ve balıkçı barınaklarında, pervaneye dolanan halattan teknenizi kurtarabilecek birilerini bulabilirsiniz diye düşünüyorum.

    Huzurlu, mutlu, sağlıklı günler diliyorum.

    Metin B.

    Yazı:MetinB© Copyright